środa, 17 marca 2021

"Nowy wspaniały świat" Aldous Huxley

Nowy wspaniały świat" to porywająca historia o świecie idealnym, w którym życie jednostki definiowane jest już w momencie narodzin, a każdy przejaw oryginalności może przynieść kłopoty.

Aldous Huxley w napisanej w 1932 roku powieści kreuje utopijny obraz ogólnego porządku i zorganizowania. Podział na kasty, masowa produkcja (tak, produkcja w fabryce) dzieci i ich silne warunkowanie od najmłodszych lat, skupienie na przyjemnościach i komunistycznej idei, że wszystko jest "nasze" - oto tytułowy Nowy wspaniały świat.

Pomysł na taką jego kreację, podobnie jak wprowadzenie weń czytelnika, bardzo przypadły mi do gustu. Podoba mi się także, że Autor nie próbuje demonizować wykreowanego systemu; pokazuje jego plusy i udowadnia, że dąży do zadowolenia jednostki w każdym aspekcie, ponieważ to przekłada się na odpowiednie działanie całego społeczeństwa.

Mroki tego "idealnego" tworu Czytelnik odkrywa, poznając pragnienia głównych bohaterów (z naszego punktu widzenia, zupełnie błahe) i porównując panujące w fikcyjnym świecie zasady z własną moralnością. Dobrym demaskatorem pozornej utopii tego "wspaniałego świata" jest John, urodzony i wychowany w rezerwacie, do którego technologia nie dotarła. Myślę, że to najbardziej "ludzki" (w znaczeniu - najbliższy człowieka XX. wieku) bohater, chociaż z czasem zaczęłam go postrzegać jako zbyt konserwatywnego i zamkniętego, z premedytacją ślepego na pozytywne aspekty cywilizacji. Pozostali protagoniści nie wzbudzili mojej sympatii, wydali mi się przesadnie samolubni i puści.

Mimo nieaktualności niektórych wizji - bowiem czasy obecne okazują się pod wieloma względami bardziej zaawansowane technologicznie od opisywanego roku 2541 - powieść dość celnie trafia w kilka bolączek współczesnego świata, jak szukanie przyjemności w używkach, próba stworzenia "człowieka idealnego", ucieczka od religii ku innym idolom czy komercjalizacja cierpienia (ten aspekt chyba najbardziej mnie tutaj poruszył). Autor nie uderza jednak w moralizatorski ton; raczej sygnalizuje/przerysowuje problem i skłania odbiorcę do refleksji.

Czy polecam Nowy wspaniały świat? Jak najbardziej. Wprawdzie powieść nie jest ideałem, a sama historia mogłaby być troszkę mniej chaotyczna, ale chętnie przeczytałabym inne opowieści z tego uniwersum, dowiedziała się więcej.

Ocena końcowa: 4+/6

 

Tytuł: Nowy wspaniały świat (org. Brave New World)
Autor: Aldous Huxley
Wydawnictwo: Muza
Data wydania: 11 lutego 2019 r. (premiera: grudzień 1932)
Ilość stron: 256

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz